Categoriearchief: scheikunde

Het periodiek systeem der elementen. En woorden.

Na een hack verdwenen alle posts van onze site. Ik haal er af en toe eentje weer op, van het Internet Archive. 
Het begon met een tweet van (het opgeschorte account SciencePorn):

Het laat een Venn diagram zien van twee verzameling en hun doorsnede. Het gaat hier om de verzameling elementen, althans de afkortingen daarvan en de afkortingen van de staten van de Verenigde Staten. Zo is “Ne” de afkorting van het element Neon en de afkorting van de staat Nebraska. SciencePorn schrijft: “so satisfying” en dat vind ik ook.

Mijn hoofd ging meteen aan en al heel snel dacht ik aan Nederlandse woorden die hetzelfde zijn als de afkortingen. “La” bijvoorbeeld, de afkorting van Lanthaan heeft een mooie betekenis in het Nederlands. En als dit eenmaal in mijn hoofd zit, dan is dat er lastig uit te halen. En ondanks de jetlag ben ik meteen aan de slag gegaan.

Allereerst zocht ik een mooi bestand met alle elementen. Na wat zoeken en oppoetsen had ik deze in Excel en dus ook in Word beschikbaar. Ik zocht naar de afkortingen die ook woorden zijn in het Nederlands en liep als snel tegen het volgende probleem op: ik ken natuurlijk niet alle tweeletterige woorden. Na eerst even met mijn Dikke van Dale in de hand te hebben gestaan, bedacht ik dat er vast lijsten bestaan met tweeletterige woorden. Google bevestigde dat: tweeletterwoorden voor Wordfeud!

En toen was het een kwestie van deze lijsten naast elkaar leggen! Ik dacht voordien nog dat er veel meer tweeletterwoorden zouden zijn dan elementen. Maar dat was dus niet het geval. Er zijn zelfs meer elementen (118: Ac, Ag, Al, Am, Ar, As, At, Au, B, Ba, Be, Bh, Bi, Bk, Br, C, Ca, Cd, Ce, Cf, Cl, Cm, Co, Cr, Cs, Cu, Db, Ds, Dy, Er, Es, Eu, F, Fe, Fm, Fr, Ga, Gd, Ge, H, He, Hf, Hg, Ho, Hs, I, In, Ir, K, Kr, La, Li, Lr, Lu, Md, Mg, Mn, Mo, Mt, N, Na, Nb, NdNe, Ni, No, Np, O, Os, P, Pa, Pb, Pd, Pm, Po, Pr, Pt, Pu, Ra, Rb, Re, Rf, Rg, Rh, Rn, Ru, S, Sb, Sc, Se, Sg, Si, Sm, Sn, Sr, Ta, Tb, Tc, Te, Th, Ti, Tl, Tm, U, Uub, Uuh, Uuo, Uup, Uuq, Uus, Uut, V, W, Xe, Y, Yb, Zn, Zr) dan twee letterwoorden (90: Ab,  Ad,  Af,  Ah,  Ai,  Al,  Am,  As,  Ar,  Au,  Be,  Bi,  Bo,  Br,  Co,  De,  Do,  Eb,  Eg,  Ei,  El,  En,  Er,  Es,  Ex,  Fa,  Ga,  Ge,  Go,  Ha,  He,  Hi,  Hm,  Ho,  Hu,  Ia,  Id,  Ie,  Ik,  In,  Io,  Is,  Ja,  Je,  Ju,  Ka,  Ks,  Ku,  La,  Li,  Ma,  Me,  Mi,  Mu,  Na,  No,  Nu,  Of,  Oh,  Oi,  Om,  On,  Op,  Os,  Pa,  Pf,  Pi,  Po,  Pu,  Ra,  Re,  Ri,  Sa,  Si,  Te,  Ti,  Tu,  Uh,  Ui,  Uk,  Up,  Ut,  Uw,  Va,  Wa,  We,  Xi,  Yo,  Ze,  Zo).

Het leidt tot dit Venn-diagram:

doorsnedeplaatje

Het periodiek systeem kent natuurlijk chemische reeksen als alkalimetalen, aardalkalimetalen, overgangsmetalen, hoofdgroepmetalen, metalloïden, niet-metalen, halogenen, edelgassen en lanthaniden maar we kunnen we vanaf vandaag een aan toevoegen: de Nederlandse woordenreeks. U ziet ze hieronder in het (hoe kan het ook anders) oranje.

periodiektotaal2

(Versie 2: de “O” is toegevoegd. Dank aan Marc van Oostendorp voor de opmerkzaamheid! Bewijs.)

Nu nog een opgave. Bedenk een zo lang mogelijke zin met deze woorden. Elk woord maar een keer gebruiken en geen puntkomma’s waar je een punt zou verwachten. De te gebruiken woorden zijn: Al,  Am,  Ar,  As,  Au,  Be,  Bi,  Br,  Co,  Er,  Es,  Ga,  Ge,  He,  Ho,  In,  La,  Li,  Na,  No,  O, Os,  Pa,  Po,  Pu,  Ra,  Re,  Si,  Te,  Ti en U

Twee voorbeelden met zes woorden:

Ho, ga er in na pa!

en

Ga na, te bi, te au!

Die laatste is niet echt heel mooi. Kom maar op!